تحلیل فضایی شـاخص های اشتغال با استفاده از تحلیل عاملی و تـحلیل خوشه ای (نمونه موردی شهرستان های استان اصفهان)

فزونی جمعیت جوان کشور و افزایش نرخ بیکاری نسبت به سال­های قبل از آن به وی‍ژه دهه اخیر، سبب شده است که، موضوع اشتغال یکی از چالش­های جدی و بحث­انگیز کشور باشد. بنابراین شناخت وضعیت اشتغال و بیکاری، درک نقاط قوت و ضعف و کاستی­های آن در برنامه­ریزی­های اشتغال و توسعه انسانی تأثیر بسزایی دارد. علی­رغم اینکه موضوع اشتغال و معضل بیکاری و عواقب ناشی از آن یکی از دغدغه­های موجود استان اصفهان نیز می­باشد. بنابراین لازم است موضوع اشتغال و بیکاری در استان مورد پژوهش قرار گیرد و عوامل، مؤلفه­ها و شاخص­های مؤثر در این زمینه تبیین گردد، تا از این طریق امکان تدوین مدیریت جامع اشتغال در استان اصفهان فراهم شود. هدف اصلی پ‍ژوهش که از نوع توصیفی- تحلیلی ژرفانگر است، روشن شدن بخشی از نابرابری­های اجتماعی در زمینه اشـتغال به منظور توزیع عادلانه امکانات در شـهرستان­های استان اصـفهان است. در این مـقاله از 36 متغیر نرم­سازی شده استفاده شد و این متغیرها با تکنیک تحلیل عاملی[1] به 5 عامل کاهش یافته و به صورت ترکیبی در مؤلفه­های معنی­دار ارائه شد. سپس شهرستان­ها با تکنیک تحلیل خوشه­ای به 4 طبقه همگن تقسیم شدند. نتیجه تحقیق گویای این واقعیت است که عدم تعادل­های شدیدی در سطح شهرستان­ها وجود دارد به­طوری که شهرستان اصفهان بهترین شرایط را از لحاظ شاخص­های اشتغال داشته و از لحاظ توسعه اشتغال، شهرستانی برخوردار است ولی شهرستان خوانسار در ردیف آخر و جزو شهرستان­های محروم قرار می­گیرد. 5- factor analysis